Giftige mensen: wat zijn dat?
Giftige mensen zijn mensen die schadelijk zijn.
Want gif is nou eenmaal schadelijk.
Ken je deze? De huis-tuin-en-keuken psychopaat?
Een kreet, die zo’n tien jaar geleden in ene populair werd.
Volle zalen trokken lezingen hierover.
Mijn collega-redacteur vertelde dat enthousiast.
Daarom moest er zeker een artikel aan worden gewijd in het tijdschrift waarvoor wij ons elk kwartaal uit de naad werkten.
“Goh,” dacht ik, “moet dat?”
Sinds het Derde Rijk weten we toch zeker dat de macht van het getal niet het laatste argument is?
Er bestaat toch zeker nog zoiets als het juiste doen?
Waarom was dan een artikel over de huis-tuin-en-keuken psychopaat niet het juiste? Vanwege de context.
Het tijdschrift Reflectie, waaraan ik verbonden was, heeft een gnostisch-theosofisch perspectief op religie en spiritualiteit.
Dat is meteen een mondvol.
Waar het om gaat, is dat zowel gnosticisme als theosofie gaan over een innerlijke traditie, waarbij ieder mens innerlijk zichzelf loutert om te kunnen groeien.
Heel kort gezegd.
Innerlijk jezelf louteren om te kunnen groeien, dat is de moeite waard even te onthouden.
Narcisme. Psychopaat.
Dat zijn labels, die je vaak hoort of leest als het om giftige mensen gaat.
Vaak?
Zo’n kleine 5 miljoen zoekresultaten in Google als je zoekt op giftige mensen.
Giftige mensen, is een populair begrip.
Vergiftigende mensen, daarover is veel minder reuring.
Google geeft een kleine zevenduizend zoekresultaten.
Dat is ruim 700 keer minder dan 5 miljoen.
Eigenlijk is vergiftigende mensen een betere uitdrukking.
Hoezo?
Omdat een vermeende eigenschap verandert in een handeling.
Giftige mensen zijn giftig.
Dat suggereert dat ze dat altijd en overal onveranderlijk tot het einde der tijden zijn en zullen zijn.
Eigenschap, dus.
Een dennenboom blijft ook groen, totdat ie sterft.
Vergiftigende mensen vergiftigen. Vergiftigen is een werkwoord.
Het is een handeling.
Dat verlegt de focus naar wat er gebeurt.
Als iets gebeurt dan is er eerder-nu-later.
Een gebeurtenis is deel van een proces, een ontwikkeling, een opeenvolging van fasen.
Gebeurtenissen zijn te stoppen, onderbreken, om te buigen of te transformeren.
Handelingen zijn beïnvloedbaar.
Mensen zijn wezens in ontwikkeling.
Al veranderen mensen soms niet, dat mensen kunnen veranderen is een menselijk vermogen.
Anders kon je je moederwond ook niet helen.
Groei en ontwikkeling, horen bij je leven.
Je leven lang.
Innerlijk jezelf louteren om te kunnen groeien, dat hadden we even geparkeerd.
Innerlijk jezelf louteren om te kunnen groeien, is de enige mogelijk die je hebt om angst, pijn, woede, verdriet in jezelf te transformeren, te overstijgen.
Kwaad zijn, kan vruchtbaar zijn.
Kwaad blijven, vergiftigt jezelf.
Daders zijn verantwoordelijk voor hun daden. Al ontkennen ze dat soms.
Daders dragen verantwoordelijkheid voor hun eigen handelen, hun leven en toekomst.
En jij? Voor wie ben jij verantwoordelijk?
Die voel je aankomen: voor jezelf.
Als kind, dat een moederwond door verkeerde zorg oploopt, was je krachteloos en machteloos om ook maar iets aan je situatie te veranderen.
Op volwassen leeftijd een slachtoffer blijven, helpt jou niet verder als je verlangt naar innerlijke harmonie en vrede.
Slachtofferschap kan heel gemaskeerd blijven.
Maar je bijt je vast in zaken die onafwendbaar in het verleden liggen. Het enige dat je hieraan kan wijzigen is je eigen beleving.
Blijven wijzen naar anderen –narcist, psychopaat, huis-tuin-en-keuken psychopaat – geeft jou geen basis voor waarachtige innerlijke kracht of persoonlijk leiderschap.
Als jij verantwoordelijkheid neemt voor jezelf, ontferm je je ook over je eigen innerlijk.
Je ontfermt je over je angst, pijn, woede, en verdriet.
Je wilt het weten, wilt het kennen … stap voor stap.
De aanleiding voor je misère kan honderd keer buiten jezelf liggen, de sleutel voor innerlijke harmonie, vrede en rust ligt uiteindelijk uitsluitend in jezelf.
Wat heb je daarvoor nodig?
Jouw hoger zelf, jouw zielenleven, die kern in jou, die onbeschadigd is gebleven, heeft de antwoorden.
Datgene wat ten diepste is wat je bent, weet de oplossing.
Dat geeft je nieuwe grond om op te staan. Met meer kennis kun je zaken beter plaatsen. Maar met innerlijke krachtbronnen geef je jezelf innerlijk nieuwe harmonie, vrede en energie.
Welke innerlijke krachtbronnen zijn dat?
Alles wat jou innerlijk voedt: verhalen, muziek, natuur, citaten, afbeelding, schilderijen, noem maar op. Het raakt aan thema’s als schoonheid, waarheid, harmonie, wijsheid, vrede, sereniteit, vertrouwen. Je kijkt met nieuwe ogen, naar de wereld en naar jezelf.
Ondanks dat er daders zijn, kun jij je ontfermen over jezelf en je innerlijke beleving.
Je kunt kiezen wat je wel of niet doet, al naar gelang het jou goed doet of niet doet.
Als jij werkelijk voor jezelf kunt kiezen, kun je er ook werkelijk voor de ander zijn.
Niet omdat je het nodig hebt, maar omdat je de innerlijke ruimte hebt te willen weten wat de ander nodig heeft.
Dat is volwassen zijn.
Een gezond ik, een gezonde relatie met de ander, met het samen wij zijn en je eigen spiritualiteit.
Aanvullende opmerkingen:
1. De wetenschap is over de aard van narcisme en psychopathie nog steeds in discussie. Zie bijvoorbeeld dit Engelstalig artikel: https://www.theguardian.com/commentisfree/2021/jul/26/toxic-people-behavior-blame-psychology
2. Gnosticisme en theosofie gaan over een innerlijke traditie, waarbij ieder mens innerlijk zichzelf loutert om te kunnen groeien. Het streven is een innerlijke groei waarbij men uiteindelijk één wordt met God, doordat het goddelijke in elk mens woont. Maar dat voert te ver voor dit artikel.
3. De dramadriehoek is een manier om te analyseren welke disfunctionele communicatie en samenwerking er is in een situatie, of organisatie. Wat wel helpt is vertrouwen op jouw innerlijk kompas en werken aan je bewustwording. Als jij nog hinder hebt van je moederwond dan is dat lastiger, maar niet onmogelijk. Gezonde en effectieve communicatie en samenwerking ontstaan als je gebruik maakt van de winnaarsdriehoek.
Ik schreef er een blog over dat in drie delen is gepubliceerd
Leave a Reply